THƯ BẢY CHÚA NHẬT II MÙA CHAY
Luca 15, 1- 3. 11- 32
1 Các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giê-su để nghe Người giảng. 2 Những người Pha-ri-siêuvà các kinh sư bèn xầm xì với nhau : "Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng. " 3 Đức Giê-su mới kể cho họ dụ ngôn này :11 Rồi Đức Giê-su nói tiếp : "Một người kia có hai con trai. 12 Người con thứ nói với cha rằng : "Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng. " Và người cha đã chia của cải cho hai con. 13 Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình. 14 "Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu, 15 nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng; người này sai anh ta ra đồng chăn heo. 16 Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho. 17 Bấy giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ : "Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói ! 18 Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người : "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, 19 chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy. " 20 Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha. "Anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để. 21 Bấy giờ người con nói rằng : "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa . . . " 22 Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng : "Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, 23 rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng ! 24 Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy. " Và họ bắt đầu ăn mừng. 25 "Lúc ấy người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa, 26 liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì. 27 Người ấy trả lời : "Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu ấy mạnh khoẻ." 28 Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ. 29 Cậu trả lời cha : "Cha coi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè. 30 Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại giết bê béo ăn mừng !"31 "Nhưng người cha nói với anh ta : "Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con. 32 Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy. "
Không phải là không có lý do khi người ta gọi chuyện này là chuyện ngắn vĩ đại nhất trên thế giới. Theo luật Do thái, người cha không được tự do chia gia tài mình tùy ý thích, đứa con cả đương nhiên được 2/3, đứa con thứ được 1/3 (Đnl 21, 17). Không phải là một việc lạ khi một ông cha phân chia gia tài ngay khi còn sống nếu ông muốn được nghỉ ngơi khỏi cuộc đời hoạt động kinh doanh. Nhưng có một sự vô tâm trơ tráo nơi đức con thứ khi nó đề xuất việc chia gia tài này. Chẳng khác gì nó nói với cha: cha hãy cho tôi ngay bây giờ phần gia tài mà trước sau gì tôi cũng được lãnh khi cha chết, và hãy để tôi ra khỏi nơi này". Người cha không tranh luận gì, ông hiểu rằng nếu con ông cần được một bài học thì nó phải có một bài học đắt giá, và ông đã cho như ý nó xin. Tức khắc đứa con lấy phần riêng của nó và bỏ nhà ra đi ..
Hắn nhanh chóng tiêu xài hết tiền và kết thúc bằng việc chăn heo, một công việc cấm kỵ đối với người Do thái, vì luật pháp nói: "rủa sả người nào chăn heo". Và Chúa Giêsu cho nhân loại tội lỗi một lời khen lớn nhất chưa từng có: "Khi nó trở về với chính mình (nó tỉnh ngộ)". Chúa Giêsu tin là bao lâu con người còn xa cách và chống nghịch Thiên Chúa thì con người không thực sự là con người, con người chỉ thực sự là chính mình khi con người đang trên đường trở về nhà. Có một điều kỳ diệu nơi Chúa Giêsu là Ngài không tin rằng con người hư hỏng hoàn toàn. Ngài không tin rằng ai đó có thể tôn vinh Thiên Chúa bằng cách phỉ báng con người. Ngài tin rằng con người không bao giờ được thực sự là mình cho đến khi nào con người trở về nhà với Thiên Chúa. Cho nên đứa con đã nhất định trở về nhà và xin cha nhận lại mình không phải để làm con, nhưng làm một tên nô lệ mạt hạng trong nhà, một tên đầy tớ ở thuê, một tên lao động công nhật trong nhà cha. Theo một nghĩa thì người nô lệ là một phần tử của gia đình, nhưng đầy tớ ở thuê thì có thể bị đuổi sau khi chủ báo trước một ngày vì nó không thuộc về gia đình chút nào. Vậy khi đứa con đã về nhà, cha chàng không để chàng kịp mở miệng xin làm đầy tớ, ông đã lên tiếng trước. Chiếc áo dài tiêu biểu cho việc được tôn trọng, chiếc nhẫn tượng trưng cho quyền bính, vì nếu ai cho người khác chiếc nhẫn ấn tín của mình thì cũng như ủy quyền cho người đó thay thế mình. Đôi giày là dấu hiệu làm con khác với nô lệ, vì con cái trong gia đình mới mang giầy, còn nô lệ thì không. Và một bàn tiệc được bày ra để mọi người ăn mừng đứa con đi hoang trở về. Chúng ta dừng lại đây để thử nhìn xem chân lý trong dụ ngôn này.
1. Không nên gọi dụ ngôn này là dụ ngôn về người con hoang đàng vì đứa con không phải là nhân vật chính của câu truyện, phải gọi là dụ ngôn về Người Cha Nhân lành, vì nó cho ta biết về tình yêu của người cha hơn là về tội của người con.
2. Dụ ngôn này nói nhiều về sự tha thứ của Thiên Chúa. Người cha hẳn đã mỏi mắt trông chờ đứa con trở về nhà, vì ông trông thấy con từ đàng xa. Khi con gặp cha thì cha liền tha thứ cho con và không một lời trách móc. Có nhiều cách tha thứ. Có thứ tha thứ được ban cho như một ân huệ; và tệ hơn nữa là khi một kẻ nào đó được tha thứ nhưng bao giờ cũng kèm theo một dấu hiệu, một lời nói, một ngăm đe rằng tội kẻ ấy vẫn còn giữ đó. Một lần kia, Lincoln được hỏi ông sẽ đối xử thế nào với quân phiến loạn miền Nam, khi họ thua trận và trở lại liên hiệp với Hoa Kỳ. Người hỏi câu ấy nghĩ rằng ông sẽ báo thù họ ghê gớm, nhưng Lincoln trả lời rằng "Tôi sẽ đối xử với họ dường như họ chưa bao giờ ly khai với chúng ta". Thật lạ lùng, tình yêu của Thiên Chúa khi Ngài tha thứ cho chúng ta y như vậy.
Nhưng câu truyện đến đây chưa chấm dứt. Người anh cả bước về và anh ta thực sự buồn rầu vì em của anh đã trở về. Người anh cả đại diện cho đạo sĩ Do thái tự kiêu, tự mãn, họ thà xem thấy tội nhân bị tiêu diệt hơn là được cứu. Có mấy điều nổi bật nơi người anh cả.
Tất cả thái độ của anh chứng tỏ rằng bao nhiêu năm anh vâng lời cha chẳng qua chỉ là một bổn phận buồn rầu, chứ không phải là công việc của tình yêu.
- Thái độ của anh là thái độ thiếu hẳn sự cảm thông. Anh nói về người em nhưng không dùng tiếng "em tôi" nhưng dùng chữ "con của cha". Chàng là thứ người tự tôn, sẵn sàng đạp kẻ nào đã ngã xuống rãnh bùn hôi hám càng ngã sâu hơn nữa.
- Tâm địa chàng rất dơ bẩn. Câu truyện không nói tới gái điếm cho đến khi chính miệng chàng nói ra. Muốn ăn gắp bỏ cho người, hẳn chàng đã nghi ngờ tố cáo em chàng về thứ tội mà chính chàng rất muốn làm.
Ở đây chúng ta gặp một chân lý kỳ diệu là ăn năn, xưng tội với Chúa dễ hơn xưng tội với loài người. Thiên Chúa xét đoán nhân từ hơn những người ngoan đạo, tình yêu Thiên Chúa rộng lớn hơn tình yêu của loài người. Chúa có thể tha thứ khi loài người không muốn thứ tha. Đứng trước một tình yêu như vậy, chúng ta không thề không chìm trong kinh ngạc, ngợi khen và mến yêu Ngài hơn.
